Дзяржаўная ўстанова культуры
«Барысаўская цэнтральная раённая бібліятэка імя. І. Х. Каладзеева»
Адрас:
222520, Мінская вобласць,
г. Барысаў, вул. Чапаева, 3
Тэл / факс: 8 – (0177) 73 21 36
E-mail: Гэты адрас электроннай пошты абаронены ад спам-ботаў. У вас павінен быць уключаны JavaScript для прагляду.
Вэб-сайт: www.borlib.by
Дырэктар установы – Капыток Алена Сяргееўна
Барысаўская цэнтральная раённая бібліятэка імя І. Х. Каладзеева – сацыякультурны цэнтр Барысаўскага рэгіёна, сучасная інфармацыйная, духоўна-асветніцкая, навукова-даследчая ўстанова, якая забяспечвае накапленне, захаванне і прадастаўленне дакументаў і інфармацыі жыхарам Барысаўшчыны.
Бібліятэка ўзначальвае сетку публічных бібліятэк Барысаўскага раёна, якая ўключае 31 бібліятэку: 7 гарадскіх (у іх ліку: гарадская бібліятэка № 4 – бібліятэка сямейнага чытання, гарадская спецыялізаваная бібліятэка № 5 для інвалідаў па зроку) і 24 сельскія бібліятэкі: 17 бібліятэк у аграгарадках, (у тым ліку 12 інтэграваных), 7 сельскіх бібліятэк (у тым ліку 4 інтэграваныя бібліятэкі, бібліятэка-музей народнай творчасці і побыту в. Леванова).
Паслугамі бібліятэк карыстаюцца 45,2 тыс. чалавек, якія наведваюць бібліятэкі рэгіёна 415 тыс. раз у год, выдаецца больш за 906 тыс. экз. дакументаў. Штодня ў бібліятэкі Барысаўскага рэгіёна прыходзіць у сярэднім 1,6 тыс. чалавек, у тым ліку ў цэнтральную – больш за 550 чалавек.
Ахоп насельніцтва бібліятэчным абслугоўваннем складае 24,8% (па горадзе – 25,1%, у сельскай мясцовасці – 24%).
Інфармацыйныя рэсурсы складаюць 650 тыс. экзэмпляраў дакументаў. Штогод фонды бібліятэк папаўняюцца новымі кнігамі, перыядычнымі выданнямі, электроннымі і іншымі дакументамі. У сельскія бібліятэкі паступае больш за 50% новых дакументаў ад агульнага ліку паступленняў.
27 бібліятэк сеткі маюць камплекты камп’ютэрнага абсталявання, у тым ліку 20 сельскіх бібліятэк. Падлучаныя да сеткі Інтэрнэт і маюць электронную пошту 22 бібліятэкі (7 гарадскіх і 15 сельскіх).
Найбольш эфектыўнае інфармацыйна-бібліятэчнае абслугоўванне дасягаецца шляхам стварэння і прасоўвання падрабязнай і актуальнай інфармацыі пра самую бібліятэку і яе дзейнасць на базе новых інфармацыйных тэхналогій. Важным момантам у гэтай працы з’яўляецца наяўнасць у бібліятэкі ўласных вэб-рэсурсаў.
Працягвае актыўна працаваць абноўлены афіцыйны вэб-сайт бібліятэкі http://borlib.by/. Распрацаваны асноўныя раздзелы сайта: афіша, навінавая стужка падзей, пра бібліятэку, чытачам, паслугі, рэсурсы і інш.
Адной з форм работы з аддаленымі карыстальнікамі ў сетцы Інтэрнэт з’яўляецца стварэнне тэматычных блогаў і прадстаўленне бібліятэчных груп у сацыяльных сетках. У бібліятэк сеткі 25 інтэрнэт-прадстаўніцтваў у блогасферы, мікраблогу Twitter, сацыяльных сетках: «Одноклассники», «ВКонтакте», Facebook, YouTube.
Бібліятэкі сеткі каардынуюць сваю дзейнасць сумесна з дзяржаўнымі ўстановамі і грамадскімі арганізацыямі: установамі аддзела адукацыі, спорту і турызму Барысаўскага райвыканкама, Барысаўскай епархіяй, воінскімі часцямі Барысаўскага гарнізона, ДУА «Сацыяльна-педагагічны цэнтр Барысаўскага раёна», ГА «Саюз пісьменнікаў Беларусі», ГА «Беларускі саюз мастакоў», Барысаўскім аддзяленнем ГА «Беларуская асацыяцыя дапамогі дзецям-інвалідам і маладым інвалідам», Барысаўскай раённай арганізацыяй Рэспубліканскага грамадскага аб’яднання «Белая Русь», Барысаўскай раённай арганізацыяй Рэспубліканскага дзяржаўна-грамадскага аб’яднання «Беларускае рэспубліканскае таварыства ратавання на водах» (руск. –ОСВОД) і інш.
Вызначэнне цэнтральнай бібліятэкі як сацыякультурнага цэнтра абумоўлена стварэннем за апошнія гады ў яе структуры новых падраздзяленняў: духоўна-асветніцкага цэнтра, залы літаратуры на замежных мовах, краязнаўчага цэнтра, сектара рэдкай кнігі і калекцыі аўтографаў, аддзела галерэйна-выставачнай дзейнасці, у структуру якога ўваходзяць: карцінная галерэя лаўрэата Дзяржаўнай прэміі Рэспублікі Беларусь, заслужанага дзеяча мастацтваў Рэспублікі Беларусь, ганаровага грамадзяніна Мінскай вобласці і Барысаўскага раёна Валерыя Шкарубы, мастацкая галерэя «З’ява», музейна-выставачны комплекс «Партнёры. Сябры. Пабрацімы», выставачны комплекс у фае другога паверха бібліятэкі. У траўні 2017 г. прайшло ўрачыстае адкрыццё інтэрактыўнага дзіцячага цэнтра адукацыі і вольнага часу «РостОк!», які ўяўляе сабой тэматычныя лабараторыі і забаўляльныя зоны: лабараторыі – канструявання, электронікі і праграмавання #TheWorldofdetails, тэхнікі і творчасці #CreativeHall, вывучэння англійскай мовы #EnglishforKids, #Мягкоечтение (гучныя чытанні мастацкай літаратуры), #HappyTime (вольны час з кнігамі, часопісамі, размалёўкамі); гульнятэка #Boardgames і тэатральная зона #TheTheatrescreen (лялечныя спектаклі тэатра «Церамок» і «Вандроўны чамаданчык»). 25 лістапада адбылося адкрыццё мемарыяльна-выставачнай залы І. Х. Каладзеева і гісторыі вайны 1812 года. У экспазіцыі прадстаўлены планы, мапы, дакументы і матэрыяльныя прадметы, якія раскрываюць гісторыю пасада Нова-Барысаў перыяду жыцця сям’і Каладзеева (другая палова XIX – пачатак XX стагоддзяў). Асобны раздзел прысвечаны дзейнасці барысаўскіх клубаў ваенна-гістарычнай рэканструкцыі па эпосе напалеонаўскіх войнаў. Адметная асаблівасць экспазіцыі – магчымасць патрымаць экспанаты ў руках, прымерыць элементы ўніформы і зрабіць здымкі на памяць.
У гарадской бібліятэцы № 1 з чэрвеня 2017 г. пачала працаваць музейна-выставачная экспазіцыя «Рарытэт-вінтаж ХХ стагоддзя», прымеркаваная да Года навукі. Знаёмячыся з экспанатамі вінтажнай аўдыётэхнікі, можна прасачыць эвалюцыю развіцця навукова-тэхнічнага прагрэсу, убачыць якім быў свет тэхнічных вынаходак мінулага стагоддзя.
Прыярытэтнымі напрамкамі дзейнасці бібліятэк Барысаўскага рэгіёна з’яўляюцца інфармацыйна-асветніцкая, галерэйна-выставачная, музейная, экскурсійная, міжнародная, адукацыйная, духоўна-патрыятычная праца і арганізацыя карыснага вольнага часу карыстальнікаў.
На базе бібліятэк сеткі працуе 29 клубаў. Пры дзіцячым аддзеле цэнтральнай бібліятэкі ўтворана творчае аб’яднанне «Падзея», удзельнікамі якога падрыхтавана больш за 10 тэатральных пастановак па літаратурных творах беларускіх і рускіх пісьменнікаў.
Сацыякультурнае жыццё бібліятэк звязана з арганізацыяй і правядзеннем мноства культурна-масавых мерапрыемстваў (акцый, конкурсаў, выставаў, пазнавальна-гульнявых і забаўляльных праграм, гутарак, творчых сустрэч з аўтарамі і прэзентацыямі кніг, памятных і юбілейных падзей у жыцці творчых саюзаў і інш.). Напрацягу года праходзіць у сярэднім 4,5 тыс. асветніцкіх мерапрыемстваў. У бібліятэках рэалізуецца больш за 30 міжнародных, рэгіянальных і віртуальных інфармацыйна-адукацыйных праектаў і праграм («Медыя-аўтобус „DeutschExpress“», «Барысаўшчына-Пскоўшчына: грані супрацоўніцтва і ўзаемадзеяння», «Чытаюць дзеці і падлеткі – чытае нацыя!», «Нам не жыць адзін без аднаго», «Сонца на кніжнай старонцы», «Захавай сябе для жыцця», «Да кнігі і чытання – праз вольны час і зносіны» і інш.).
Дзеці дашкольнага, малодшага і сярэдняга школьнага ўзросту з задавальненнем прымаюць удзел у бібліятэчных акцыях, конкурсах, віктарынах, турнірах, забаўляльна-гульнявых праграмах («Шчасце быць чытачом», «Бібліятэка пад парасонам», «Чытаем дзецям пра вайну», «Роднага горада рысы»,«Вялікая гульнятэка» і інш.).
Для моладзевай катэгорыі чытачоў сістэматычна праводзяцца мерапрыемствы па духоўна-маральным, патрыятычным, эстэтычным выхаванні і адукацыі, папулярызацыі здаровага ладу жыцця (гутаркі «Аб хрышчэнні», «Аб шлюбе», «Беражы здароўе змоладу!», праграма «Воін пад сцягам Хрыста», брэйн-рынг «Шчыт веры: сіла слова або яд брыдкаслоўя», антытытунёвая акцыя «Паліць – здароўю шкодзіць» і інш.).
Для дарослых карыстальнікаў бібліятэкі прапануюць правядзенне прыемнага інтэлектуальнага вольнага часу (работа клубаў, школы праваслаўя, правядзенне творчых сустрэч, літаратурных гасціных, бенефісаў, аглядаў навінак літаратуры і інш.).
Асаблівая ўвага надаецца безбар’ернаму асяроддзю. Для чытачоў з абмежаванымі фізічнымі магчымасцямі ў духоўна-асветніцкім цэнтры цэнтральнай бібліятэкі працуюць праваслаўныя клубы «Парус» (для маладых інвалідаў сумесна з аддзяленнем дзённага знаходжання для інвалідаў ДУ «Тэрытарыяльны цэнтр сацыяльнага абслугоўвання насельніцтва Барысаўскага раёна») і «Возрождение» (для сем’яў, якія выхоўваюць дзяцей з абмежаванымі фізічнымі магчымасцямі сумесна з Барысаўскім аддзяленнем Беларускай асацыяцыяй дапамогі дзецям-інвалідам).
Для інвалідаў па зроку працуе гарадская спецыялізаваная бібліятэка № 5, а ў дзіцячым аддзеле цэнтральнай бібліятэкі рэалізуецца праграма «Асаблівае дзіця» (працуе ціфлакуток для дзяцей са слабым зрокам, дзе ўсталяваны чытальны комплекс з узмацняльнай гукавой картай, калонкамі і навушнікамі; электроннай лупай, якая павялічвае тэкст у 32 разы).
Асветніцкая дзейнасць бібліятэк Барысаўскага рэгіёна пастаянна асвятляецца на мясцовых тэлеканалах «Светлое ТВ», «СКИФ» і рэспубліканскім тэлебачанні. У 2017 годзе на мясцовых тэлеканалах прагучала 67 тэлерэпартажаў, тэлеканале АНТ – 1 рэпартаж, СТВ – 1 рэпартаж, ТРА Саюза – цыкл перадач «Карта Радзімы» аб турыстычных і культурных месцах Беларусі і Расіі.
У мэтах папулярызацыі беларускай і сусветнай літаратуры супрацоўнікі цэнтральнай бібліятэкі сумесна з журналістам раённай радыёпраграмы «Навіны Барысаўшчыны» штотыдзень ствараюць інфармацыйныя радыёвыпускі – «Літаратурны сняданак» і «Вечар з добрай кнігай».
У рэспубліканскіх, абласных, мясцовых СМІ публікуюцца артыкулы супрацоўнікаў бібліятэкі пераважна краязнаўчай і бібліятэчнай тэматыкі: у газетах «Адзінства», «Мінская праўда», «Культура» і часопісе «Бібліятэчны свет» (у 2017 годзе – 26 публікацый).
Штогод супрацоўнікі бібліятэкі выступаюць з дакладамі на міжнародных канферэнцыях, форумах, кангрэсах, якія праводзяцца ў Рэспубліцы Беларусь: міжнародны кангрэс «Бібліятэка як феномен культуры», міжнародная навукова-практычная канферэнцыя «Кірыла-Мяфодзіеўскія чытанні», Беларускія калядныя чытання, міжнародная навукова-практычная канферэнцыя «Каладзееўскія чытанні», форум бібліятэкараў Беларусі «Гуманітарна-асветніцкая дзейнасць бібліятэк у кантэксце агульначалавечых каштоўнасцяў і беларускай дзяржаўнасці» і інш.
У рамках сацыякультурнага міжнароднага супрацоўніцтва ў цэнтральнай бібліятэцы арганізуюцца мастацкія і фотавыставы сумесна з Расійскім цэнтрам навукі і культуры, Інфармацыйным цэнтрам амбасады ЗША, амбасады Чэскай Рэспублікі, Ізраіля і інш. Таксама праходзяць вэбінары, відэатрансляцыі, онлайн-канферэнцыі сумесна з бібліятэкамі Расійскай Федэрацыі. Падпісаны пагадненні аб супрацоўніцтве з шэрагам бібліятэк гарадоў-пабрацімаў. Сумесна з Інстытутам імя Гётэ ў Мінску рэалізуецца Міжнародны бібліятэчны праект «Медыя-аўтобус „DeutschExpress“» (перасоўная бібліятэка з літаратурай, аўдыё- і відэаматэрыяламі на нямецкай мове).
У ходзе прафесійнага візіту супрацоўнікаў Барысаўскай цэнтральнай раённай бібліятэкі імя І. Х. Каладзеева ў верасні 2017 г. на базе муніцыпальнай аўтаномнай установы культуры «Цэнтралізаваная бібліятэчная сістэма» г. Пскова адбыўся круглы стол «Стратэгія развіцця сучасных бібліятэк у свеце, які змяняецца». Вынікам працы круглага стала зрабілася падпісанне міжнароднага бібліятэчнага праекта «Пскоўшчына-Барысаўшчына: грані супрацоўніцтва і ўзаемадзеяння» на 2017 — 2019 гг.
На працягу шэрагу гадоў бібліятэка з’яўляецца ўдзельнікам і пераможцам рэспубліканскіх конкурсаў:
Рэспубліканскі конкурс «Бібліятэка – асяродак нацыянальнай культуры»:
2013 г. – першая прэмія ў намінацыі «За пошукавую і даследчую працу»;
2014 г. – першая прэмія ў намінацыі «За інавацыі ў сферы бібліятэчнай справы»;
2015 г. – першая прэмія ў намінацыі «За падтрымку і развіццё чытання»;
2017 г. – трэцяя прэмія ў намінацыі «За інавацыі ў галіне бібліятэчнай справы».
Рэспубліканскі конкурс «Бібліятэка – цэнтр духоўнай асветы і выхавання»:
2015 г. – першая прэмія ў намінацыі «Сям’я – спадчынніца маральных і духоўных каштоўнасцей»;
2016 г. – першая прэмія ў намінацыі «Сям’я – спадчынніца маральных і духоўных каштоўнасцей»;
2017 г. – заахвочвальная прэмія ў намінацыі «Гісторыя праваслаўя роднага краю».
У 2017 годзе бібліятэцы прадастаўлены грант Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь у галіне культуры на распрацоўку і рэалізацыю наватарскага праекта «1812 год. Барысаў. Бярэзіна. Памяць...». У рамках рэалізацыі праекта ў выдавецтве ТДА «Чатыры чвэрці» выйшла кніга супрацоўніка краязнаўчага цэнтра В. Кішчанкі «Паданні Барысаўшчыны: міфы і рэальнасць». Гэтак жа 2017 год для бібліятэкі адзначыўся перамогай у намінацыі «Бібліятэчная справа» ў рэспубліканскім конкурсе «Чалавек Года культуры» і ўнясеннем на дошку гонару Барысаўскага раёна па выніках працы за 2016 год.